Hoe mindful drinken je leven kan veranderen

Mindful drinken kan een belangrijke eerste stap zijn voor iedereen die ervoor kiest om zijn of haar relatie met alcohol te veranderen. Onderzoek wijst uit dat bewustzijn, zonder daar een oordeel bij te hebben, dé sleutel is tot duurzame gedragsverandering.

Bij This Naked Mind, het Amerikaanse instituut waar ik mee samenwerk, benadrukken we vaak: ‘All change happens on the other side of awareness’, ofwel: ‘Alle verandering vindt plaats aan de andere kant van bewustzijn.’

Als het niet meteen lukt, dan voelt dat al snel als falen

Velen van ons die proberen minder te drinken of er helemaal mee stoppen, ervaren dat dit moeilijker is dan oorspronkelijk gedacht of gehoopt. En dit ‘falen’ kan er makkelijk toe leiden dat ons zelfvertrouwen wordt ondermijnd. Het voornemen op maandagochtend om deze week echt niet te drinken, dat al op dinsdagmiddag onhaalbaar lijkt, kan enorm demotiverend werken. Als we dan in de loop van de week toch weer zwichten dan beginnen we na een tijdje echt te geloven dat het ons nooit zal lukken. Door met meer bewustzijn te drinken, is het mogelijk om ons zelfvertrouwen herwinnen en op deze manier de controle weer in handen te nemen.

Wat betekent mindful drinken?

Mindful drinken houdt in dat je je gedrag observeert en je gedachten en gevoelens verkent. Je stelt goede en open vragen die je laten begrijpen waarom je op dat moment wilt drinken. Je onderzoekt welke behoeften je probeert te vervullen met alcohol. Deze nieuwsgierige benadering helpt je de redenen achter je alcoholgebruik te begrijpen waardoor je de tools in handen krijgt om ze uiteindelijk te veranderen.

Het belang van loslaten

Deze onderzoekende houding staat haaks op de manier waarop veel mensen aankijken tegen hun eigen alcoholgebruik. Zeker als ze al langere tijd proberen te minderen of stoppen wordt alcohol drinken vaak omgeven met schuld en schaamte.

Wie herkent zich niet in de gevoelens van spijt als je wakker wordt en constateert dat je toch weer meer gedronken hebt dan je had gepland? De verwijten die we onszelf dan maken zijn niet mals en we scherpen de regels waarmee we willen voorkomen dat het nogmaals gebeurt weer verder aan.

Het is zo belangrijk om deze negatieve gevoelens los te laten. Zonder dat is het niet mogelijk om de cyclus van zelfverwijten en alcohol drinken te doorbreken.

Leren en kennis opdoen

Wat ik ook zie dat voor veel mensen belangrijk is, is inzicht te krijgen in de werking van alcohol, de verslavende aard ervan, de rol die dopamine hierbij speelt en nog veel meer. Ik heb er een heel aantal blogs over geschreven. Als je geïnteresseerd bent zijn hier een aantal suggesties om wat van die kennis op te doen:

1. Over Dopamine aan de hand van een sprekend voorbeeld 
2. Hoe alcohol ons van ons plezier berooft 
3. De slechte deal die alcohol drinken eigenlijk is
4. Waarom je verlangt naar alcohol

Deze kennis kan je perceptie van alcohol en de redenen waarom je drinkt veranderen, wat uiteindelijk de toegang is tot de verandering in je gedrag. 

Praktische tools om mindful te drinken

Er zijn verschillende manieren waarop je je meer bewust kan worden van de rol van alcohol en wat er werkelijk achter schuil gaat. Maar de belangrijkste zijn wel nieuwsgierigheid en observatie. Het gaat om het pauzeren, voelen, ervaren, en hierover schrijven en eventueel praten.

Door je eigen patronen te observeren vergaar je waardevolle inzichten die kunnen helpen bij het tot stand komen van de verandering die je nastreeft.

Hoe kan mindful drinken eruit zien:

• Op welk moment van de dag begin je aan alcohol te denken? Wat zijn die gedachten? Is het vanuit de hoek van ‘niet mogen’ of juist het verlangen ernaar om het wel te doen?
• Welke patronen heb je gevormd? Ben je gewend om na je werk meteen een glas wijn in te schenken? Of pak je een eerste glas als de kinderen in bed liggen?
• Welke situaties versterken de gedachten of verlangens naar alcohol? Wanneer heb je zin om te drinken? Wat zijn je triggers om te drinken?
• Hoe voel je je écht als de gedachten aan alcohol zich aan je opdringen?
• Wat is het gevoel dat je wilt ontvluchten of wat denk je te bereiken door te drinken?
• En vanaf het moment van drinken: Hoe voel je je als je weet dat je jezelf een glas wijn in gaat schenken? Hoe voelen die eerste paar slokken? Wat voel je in je lijf? Wat zijn je gedachten?
• Wat voel je na een minuut of 20 – 30? Dit is een  cruciaal belangrijk moment zoals je kan lezen in het blog: De slechte deal die alcohol drinken eigenlijk is.
• Wanneer ontstaat het verlangen naar een volgend glas? Welke gedachten heb je? Ben je aan het onderhandelen, of is er geen innerlijke strijd?
• Smaakt dit volgende glas het net zo ‘goed’ als die eerste twee slokken?
• En ook belangrijk: observeer hoe je je voelt als je stopt met drinken? Hoe kijkt je spiegelbeeld je aan als je je klaarmaakt om naar bed te gaan? Hoe voel je je als je wakker wordt? Heeft de alcohol je gebracht wat je ervan had verwacht?

En geloof me, dit bewustzijn levert je echt ontzettend veel op.

Hoe bewust ben jij eigenlijk als je alcohol drinkt?

Want ga om te beginnen maar eens na bij jezelf: hoe bewust ben jij je als je op dit moment alcohol drinkt?

Een groot deel van de dingen die we doen doen we op de automatische piloot. Daar is alcohol drinken geen uitzondering op. En dan is het vaak niet eens echt duidelijk waarom je nou eigenlijk alcohol drinkt. Antwoorden zijn dan: ‘omdat ik het altijd doe’, ‘omdat het erbij hoort’, ‘omdat het gezellig is’, of ‘omdat ik het lekker vind’.

Door je bewust te worden kan je deze ‘algemene’ redenen echt aan een kritisch onderzoek onderwerpen: Je drinkt altijd als je thuiskomt van je werk, maar geniet je er ook van? Je denkt dat alcohol gezellig is, maar is het dat ook werkelijk?

Waarin schuilt de werkelijke kracht van Mindful drinken?

Door je bewust te worden ontstaat er de mogelijkheid om te veranderen. Zo begon ik dit blog al. De nieuwe kennis (die je opdoet in dit proces) leidt tot andere gedachten en andere gevoelens leidt tot ander gedrag:

• Als jij door bewust te drinken, leert dat alcohol je niet ontspant, maar dat het juist bijdraagt aan de stress die je ervaart, dan verandert de manier waarop je denkt en je voelt over alcohol, en
• Als jij niet langer het gevoel hebt dat alcohol je de ontspanning geeft waar je zo naar verlangt, dan wordt het aanzienlijk makkelijker om je gedrag ook te veranderen.

Nieuwe kennis leidt tot andere gevoelens en andere gevoelens leiden tot ander gedrag. Niet omdat je vindt dat het moet, maar omdat je het zelf wilt.

Werken met mij 

Als jij je gemotiveerd voelt om iets te veranderen aan je alcoholgebruik dan kan een combinatie van gedragsverandering en gelijktijdige kennisopbouw bijzonder effectief zijn. Je kan dan besluiten om (een tijdje) niet te drinken en dit proces gelijktijdig te ondersteunen met het opdoen van nieuwe kennis. Dat is exact de manier waarop mijn programma’s zijn opgebouwd. Een bepaalde periode niet drinken terwijl je een hoop nieuwe kennis opdoet kan echt leiden tot vrijwillige en blijvende verandering.

Ervaring van een deelnemer

Lees bijvoorbeeld de ervaring van deelneemster Petra

“In de loop van het programma ben ik meer en meer doordrongen geraakt van de gekte waar alcohol voor staat en ik zie zo duidelijk wat het me juist niet oplevert. Ik zie nu zo duidelijk hoe we in de maatschappij doordrongen zijn van alcohol en het algemeen accepteren. Ik ben me heel bewust geworden van dat wat alcohol me kost en heb ervaren hoe krachtig ik me voel als er geen alcohol in mijn leven is.

Er is in mij iets aangewakkerd dat geen bewuste wilskracht meer kost. Het kost me geen moeite meer. Het lijkt nu juist makkelijker om niet voor de wijn te kiezen en dat voelt heel goed.

Ik ben verrast door het positieve effect van het programma en de mate waarin ik me gemotiveerd voel om door te gaan in dit proces. Er komt nog zeker geen einde aan.”

Neem gerust contact met me op (nanja@over-invloed.nl) als je benieuwd bent naar de mogelijkheden.  

Tot slot

Door je bewust te worden van je alcoholgebruik en de dieperliggende redenen die je daarvoor hebt, is het mogelijk om de cyclus van afhankelijkheid te doorbreken.

Door belemmerende overtuigingen over alcohol te begrijpen en los te laten kan je je leven openstellen voor nieuwe, positieve mogelijkheden.

Mindful drinken opent misschien ook voor jou wel een hoop deuren. Niet alleen naar een totaal andere relatie met alcohol, maar ook naar een veel rijkere en fijnere manier ven leven.

Ik ben benieuwd naar je ervaringen. Deel ze gerust met me door een mail te sturen aan: nanja@over-invloed.nl