De link tussen alcohol en depressie
Ik krijg vaak de vraag van mensen: wat is nou de link tussen alcohol en depressie? In dit blog gaan we daar dieper op in want een ding is zeker: alcohol en depressies zijn nauw met elkaar verbonden.
Voor veel mensen is het lastig om te zien of dat het drinken van alcohol tot de depressie heeft geleid of dat een depressie de aanleiding was om alcohol te drinken.
Maar van een ding ben ik wel overtuigd: alcohol is nooit een factor die een depressie verbeterd of doet verdwijnen.
Het tegengestelde is zelfs waar, dat de relatie tussen alcohol en depressie voor veel mensen alleen maar zorgt voor meer zorgen en gedoe.
Alcohol en depressie
Er bestaat geen enkele twijfel dat alcohol en depressies met elkaar verbonden zijn en de link tussen de twee is sterk.
Het effect van de alcohol is dat het verdooft en werkt als een depressivum. Dit betekent zoveel dat het emoties dempt en gevoelens van opwinding vermindert
Het gebruik van alcohol kan de symptomen van een depressie aanzienlijk verergeren, maar alcohol kan deze symptomen ook in de eerste plaats veroorzaken. Echt een gevalletje kip en ei.
De Kip of Het Ei?
Deze kip en ei relatie tussen alcohol en depressies is interessant. Is het de alcohol die de depressieve gevoelens veroorzaakt, of ben je alcohol gaan drinken vanwege je depressieve gevoelens.?
En in feite zijn beide waar.
Als je regelmatig drinkt dan zijn je hersenen na verloop van tijd minder goed in staat om plezier te ervaren. Dit is een functie van tolerantie waarbij je lichaam als het ware immuun wordt voor het effect van alcohol om zichzelf te beschermen. Onze hersenen en ons lichaam streven altijd naar evenwicht. Als we het genotscentrum van onze hersenen door alcohol te drinken op een kunstmatige manier stimuleren, dan haalt dat onze hersenen uit balans. De reactie van onze hersenen hierop is een stof af te geven dat dynorfine heet. Dit is een natuurlijke downer, een interne chemische stof die ons vermogen om onze gevoelens te voelen verdoofd, inclusief de aangename en de plezierige.
Over deze impact van alcohol op de mate waarin we in staat zijn om plezier te ervaren schreef ik eerder een blog: alcohol berooft ons van plezier.
Zoals Brene Brown zegt: het is niet mogelijk om selectief te verdoven.
Als we negatieve gevoelens verdoven, dan verdoven we automatisch ook onze positieve gevoelens. En een verdoving van ons vermogen om plezier te voelen werkt depressie in de hand, of verergert een depressie als daar al sprake van is.
Hoe depressie bijdraagt aan het ontstaan van een verslaving
Er bestaan veel studies die de link tussen stress (depressie is een grote bron van stress) en verslaving aantonen. Om de gevoelens van stress te verminderen, drinken we alcohol. En dit wordt al snel een vicieuze cirkel: drinken wordt al snel een volgende bron van stress.
Bij aanvang drinken we om de pijn van de depressie uit te schakelen. Vandaag de dag leven we in een maatschappij waarin we altijd op ziek zijn naar een schakelaar waarmee we onze staat kunnen veranderen, om de manier waarop we ons voelen te beïnvloeden.
En we hebben daar een hoop verschillende manieren voor gevonden en vaak zijn dat snelle manier in de vorm van suiker, eten, alcohol en drugs – een reep chocolade, een zak chips, een glas wijn of een pilletje.
Deze manieren kunnen onze gevoelens inderdaad op korte termijn veranderen. Maar op lange termijn, vooral ook omdat we verslaafd raken aan de schakelaar verergeren ze de situatie en de gevoelens die daaronder zitten.
Een diepere biologische verklaring
De complexe band tussen alcohol en depressie heeft ook een diepe biologische basis. Dit verwijst naar de fundamentele, fysieke en chemische processen in het lichaam en de hersenen die van invloed zijn op ons gedrag, onze emoties en onze psychische gezondheid.
Zowel het misbruik van alcohol als het ervaren van depressie kunnen diepgaande veranderingen veroorzaken binnen deze biologische systemen. Specifiek richten deze veranderingen zich op neurotransmitters zoals serotonine en dopamine, die essentieel zijn voor de regulatie van onze stemming. Dit kan de ontwikkeling van depressieve symptomen verklaren bij mensen die veel drinken.
Verder heeft chronisch drinken een impact op belangrijke hersengebieden die betrokken zijn bij het nemen van beslissingen en het reguleren van emoties. Dit verklaart waarom het zo uitdagend kan zijn om te stoppen met drinken en waarom depressie vaak verergert met voortdurend alcoholgebruik.
Als je stopt met drinken ga je voordelen ervaren, maar tegelijk is het belangrijk om waakzaam te zijn
Als je het besluit neemt om te stoppen met drinken dan gebeurt er een hoop, maar een van de dingen waar je rekening mee moet houden is dat je niet langer kan weglopen voor de emoties die je voorheen verdronk.
En ondanks dat de verbeteringen die je hoogstwaarschijnlijk gaat ervaren, zowel fysiek als mentaal zijn er wel degelijk valkuilen, zeker als je hebt gekampt met depressieve gevoelens.
Naarmate de tijd verstrijkt en de herinneringen aan de negatieve gevolgen van je alcoholgebruik vervagen (want dat gebeurt nou eenmaal), is het niet ongebruikelijk dat er momenten zijn dat je terugverlangt naar momenten toen je nog wel dronk. Dit is voor iedereen het geval, maar als je geconfronteerd wordt met sombere of zware gevoelens kan je zomaar gaan denken dat deze gevoelens worden veroorzaakt door het feit dat je niet drinkt.
Dat je gaat geloven dat als je nu toch weer gaat drinken deze sombere gevoelens zullen verdwijnen. Dit is een hele gevaarlijke illusie. Die niet klopt, maar tegelijk kan de gedachte zeer overtuigend zijn.
Ik heb zelf ervaren dat zelfmedicatie met alcohol een perfecte voedingsbodem voor het ontstaan van verslaving is en je ook weerhoudt van het leven van je beste leven, het leven dat je verdient.
Feit is en blijft dat dat alcohol nooit een oplossing voor een depressie is. Door dat in te zien kan je een start maken met het definitief sluiten van de deur naar alcohol
Tenslotte
Aan het einde van dit blog wil ik nog een aantal opmerkingen maken
- Het is cruciaal om te onderkennen dat je dit pad niet in je eentje hoeft te lopen. Sterker nog, hulp vragen bij het veranderen van je relatie met alcohol vergroot je kansen aanzienlijk. Je kan hiervoor bij mij terecht, maar er zijn uiteraard ook andere opties. Ik ben een ervaringsdeskundig coach met een gedegen opleiding. Ik weet dus zelf exact weet hoe het is om verslaafd te zijn én ik heb me bekwaamd in een succesvolle methodiek rond het veranderen van je relatie met alcohol.
- Daarnaast is het belangrijk om mensen in je omgeving te zoeken die je steunen bij de stappen die je zet. Als je dit lastig vindt, kan je je ook wenden tot zelfhulpgroepen. Ook daarvoor kan je bij mij terecht, stuur bij belangstelling daarvoor een mail naar nanja@over-invloed.nl. De steun, hoop en kracht die er uit gaat van het delen van ervaringen met mensen die zich op hetzelfde pad bevinden als jij is enorm en kan je pas goed op waarde inschatten als je het zelf hebt ervaren.
