Jarenlang wilde ik met grote regelmaat iets drastisch veranderen aan mijn alcoholgebruik. Dat startte dan steevast met een voornemen in de ochtend om ‘vandaag niet te drinken’, in de loop van de dag begon dat voornemen meestal al te wankelen en ontstond er een aanzienlijke discussie in mijn hoofd. Ik voerde een lijst met argumenten aan waarom het vandaag toch nog wel een goed idee was om te drinken: ik was moe omdat het een drukke dag was geweest, ik voelde me blij omdat mijn presentatie heel goed was gegaan of ik was geïrriteerd door een gesprek met een onredelijke collega. Dit zijn zo maar een paar voorbeelden en ik kan nog wel even doorgaan, maar op de een of andere manier vond ik aan het einde van de dag altijd wel een goede reden om alleen vandaag er nog eentje te nemen.
Om mezelf meteen gerust te stellen werd het besluit dat ik vandaag dan toch nog een wijntje mocht drinken in de meeste gevallen ook aangevuld met: ‘maar morgen stop ik echt’ of als het al donderdag of vrijdag was dan was dat voornemen vaak: ‘maandag stop ik echt’. En het bijzondere was dat ik iedere keer écht geloofde dat ik me aan die belofte zou houden, wat ik natuurlijk niet deed.
Het vertrouwen in mijn toekomstige zelf
Wat gebeurt er hier nou? Waarom bleef ik hardnekkig geloven in een toekomstige versie van mijzelf die opeens wel in staat zou zijn om te stoppen met drinken, terwijl mijn huidige zelf daar keer op keer niet toe in staat bleek. En ik bleef daarin geloven, ondanks dat mijn toekomstige zelf iedere keer net als mijn huidige zelf het ook niet bleek te kunnen.
Het antwoord op deze vraag is te vinden in een interessant psychologisch concept dat ingaat op de relatie tussen ons huidige zelf en ons toekomstige zelf. Het blijkt dus iets te zijn wat niet alleen ik deed, nee heel veel mensen kampen met het probleem dat ze denken dat de persoon die we morgen zijn werkelijk tot álles in staat is, wat ons vandaag niet lukt. Gevolg is ook dat we steeds weer besluiten om iets uit te stellen die we eigenlijk net zo goed vandaag zouden kunnen of moeten doen omdat we geloven dat ons toekomstige zelf op magische wijze ervoor zal zorgen dat het opgelost wordt.
Het blijkt een pyschologisch fenomeen (#ikbennietraar)
Toen ik een tijdje geleden voor het eerst in aanraking kwam met dit psychologische fenomeen was ik werkelijk verbaasd. Dit was exact hoe het in mijn hoofd werkte: ik geloofde echt dat ik morgen of maandag zou stoppen en dat het me dan zou lukken, alleen nu nog even niet.
Ik had dan ook werkelijk geen idee dat dit een zodanige menselijke eigenschap is dat er onderzoek naar wordt gedaan en boeken over worden geschreven. Het verbaasde me, maar tegelijk vond ik dat ook een heel hoopvol inzicht omdat het bevestigde dat er niets mis was met mij dat mij dit in al die jaren steeds weer gebeurde.
Alsof we twee verschillende personen zijn
Dr. Kelly McGonigal schrijft hierover uitgebreid in het boek “De kracht van wilskracht”. Ze zegt bijvoorbeeld dat we onszelf wijsmaken dat ons toekomstige zelf meer tijd, energie en discipline heeft dan ons huidige zelf. We behandelen ons toekomstige zelf alsof het iemand anders is, iemand die beter georganiseerd en gemotiveerder is.
Uit onderzoek blijkt ook dat we in staat zijn om letterlijk afstand te nemen van die toekomstige persoon, waardoor we ons toekomstige zelf vaak zelfs als een vreemdeling zien. Gevolg hiervan is dat we beslissingen voor ons toekomstige zelf nemen alsof ze ook daadwerkelijk vreemden zijn. Op deze manier belanden allerlei relevante onderwerpen, zoals gezond eten, sporten, je belastingaangifte doen of het opstellen van een testament, niet zelden op de lange baan.
Onze huidige zelf krijgt voorrang….
Wat er hierdoor ook kan ontstaan is dat we de voorkeur geven aan beslissingen en keuzes die ons huidige zelf ten goede komen, omdat we geloven dat ons toekomstige tegen die tijd in staat is om de gevolgen van de keuze vandaag te dragen. Laat ik een paar voorbeelden geven:
Stel je voor dat je tot de conclusie komt dat het belangrijk is om te sparen voor je pensioen. Maar je huidige zelf is gewend aan haar bestedingspatroon en geniet van shoppen, etentjes, weekendjes weg en bezoekjes aan de schoonheidsspecialiste. De oplossing van je huidige zelf kan dan al snel zijn dat ze gelooft dat je toekomstige zelf die pas over 30 dagen met pensioen gaat tegen die tijd echt wel een manier heeft gevonden om rond te komen, zelfs als je op dit moment niet start met sparen. Je huidige zelf kan hiermee gerust ademhalen en zichzelf geruststellen dat het belangrijker is om nu te genieten, want je verdient het toch zeker? De toekomst is nog ver weg en wie weet hoe het leven er dan uitziet?
Als je weet dat je dit doet krijg je vervolgens de kans om er iets aan te veranderen. Dat is het mooie van bewustwording 😀. De uitdaging waarvoor we ons dan gesteld zien is: hoe zorgen we ervoor dat ons huidige en ons toekomstige op een lijn komt te staan, dat er geen afwijkende verwachtingen over en weer zijn van elkaar?
In haar boek geeft Kelly McGonigal hiervoor een aantal oefeningen waardoor we een dieper begrip van en verbinding met ons toekomstige zelf kunnen ontwikkelen:
- Creëer een Toekomstige Herinnering: Beeld je in hoe je je over een week, een maand of een jaar zal voelen als je het besluit neemt om nú iets te doen aan je alcoholgebruik. Hoe beïnvloedt deze keuze in dit moment je dagelijkse activiteiten, je gezondheid en je relaties in dat toekomstige moment?
- Stuur een Bericht naar je Toekomstige Zelf: Schrijf een brief naar je toekomstige en alcoholvrije zelf. Wat is het dat jij vandaag gunt aan je alcoholvrije toekomstige zelf? Is er iets wat jij nú kan doen om haar leven al makkelijker en zinvoller te maken?
- Visualiseer je Toekomstige Zelf: Visualiseer hoe het leven van je toekomstige zelf eruit ziet als je nú besluit om niet meer te drinken. Hoe voelt je toekomstige zelf zich zonder deze dagelijkse last van alcohol? Hoe ziet je dagelijks leven eruit zonder de continue invloed van alcohol.
Het doel van deze oefening is dat ze je helpen bij het laten doordringen van het besef dat het essentieel is om nú actie te ondernemen in plaats van verantwoordelijkheden en beslissingen naar de toekomst door te blijven schuiven.
Tot slot
Mocht jij nou jezelf vaak de opdracht geven om op een toekomstig moment te stoppen met alcohol denk dan vanaf nu eens aan dit concept van je huidige versus je toekomstige zelf.
Je bent echt één en dezelfde persoon. Morgen of volgend jaar ben je nog steeds diezelfde persoon. Realiseer je dat jouw keuzes in het heden een directe impact hebben op je toekomst
Verandering gebeurt alleen maar in het heden. Je kan alleen nú veranderen, nooit morgen, volgende maand of welk moment in de toekomst dan ook.
Het is zoals Eckhart Tolle treffend zei:
“Je creëert een goede toekomst door op dit moment goede keuzes te maken.”
Het inzicht in de relatie tussen mijn huidige en mijn toekomstige zelf hebben mij heel veel gebracht en hebben er vooral voor gezorgd dat ik me er bewust van ben als ik mijn toekomstige zelf weer eens opzadel met iets wat ik nu eng vind of waar ik nu tegen op zie. Dat besef zorgt er dan voor dat mijn huidige zelf opstaat en de verwantwoordelijkheid neemt voor dat wat er op dat moment nodig is.
Kom nu in actie en leg je lot niet in handen van je toekomstige zelf….
Doe jij ook steeds weer dezelfde belofte aan jezelf en leg je je lot in handen van je toekomstige zelf stap dan uit die cyclus en kom écht in de actie door een gratis sessie met mij in te plannen.
In die sessie gaan we kijken naar je huidige situatie en kijken we naar hoe jouw toekomstige zelf het leven gaat krijgen dat jullie allebei zo graag willen
