In november 2024 zijn ze na 15 jaar terug. In de week nadat de eerste aflevering(en) via Videoland werden vrijgegeven, ging het nergens anders over.
RTL Boulevard besteedde er meerdere avonden aandacht aan en op de tijdlijnen van de socials ging het nergens anders over:
Het filter van Cheryl
Het filter over het gezicht van Linda, oh nee: Cheryl natuurlijk. Een filter waarmee het gezicht van Cheryl vervaagd is – alsof er, zo wordt gezegd, een veeg vaseline op je televisiescherm zit.
Wil Koopman, de regisseur van het programma, gaf een verklaring: de opnames zijn dit voorjaar gemaakt, tijdens nat en somber weer. De filter zou de illusie geven die bij dit programma hoort – in het Gooi schijnt altijd de zon. Tot dat punt kan ik de uitleg volgen, ware het niet dat het vreemd is dat het filter alleen bij Cheryl lijkt te zijn gebruikt.
Donderdagavond ben ik er zelf eens lekker voor gaan zitten. Ik heb jaren geleden genoten van de eerdere seizoenen van Gooische Vrouwen, dus deze wilde ik ook zeker niet missen.
En inderdaad: het filter viel mij ook op. Het ziet er wat vreemd uit, en Wil’s verklaring is op zijn minst halfslachtig. Maar soit, dat leg ik al snel naast me neer.
Mij viel iets heel anders op
Terwijl ik zit te kijken, valt me vooral iets anders op: alcohol – en dan vooral witte
wijn – heeft weer een hele dikke hoofdrol gekregen dit seizoen.
In álle scènes waar het maar even kan, staan de dames met een glas in hun hand.
Bij de lunch in Laren, aan de keukentafel, bij Anouks expositie, bij de niet zo geslaagde afterparty van diezelfde expositie. En in de tweede aflevering zijn er verschillende scènes waarin ze in hun uppie thuis drinken om de eenzaamheid, afwijzing of verdriet niet te hoeven voelen.
Er is zelfs een nieuwe rol weggelegd voor de aan huis leverende wijnleverancier. Als een rode draad rijdt hij met zijn busje door de aflevering en levert bij de dames, op een handig steekkarretje, een heel aantal dozen wijn af.
Zelfs Claire, die in een eerder seizoen werd behandeld voor haar alcoholverslaving, doet in seizoen 6 weer vrolijk mee. In de eerste scène waarin ze een glas wijn aan haar mond zet, wordt er door Cheryl, Anouk en Roelien nog even iets van gezegd: “Nou Claire…” en echt, ik lieg niet – die puntjes waren er echt, ze waren zelfs ‘hoorbaar’.
Haar verleden met alcohol wordt gesuggereerd, maar nergens benoemd. Zonder er verder nog een woord aan vuil te maken, slaat Claire haar glas achterover en drinkt de rest van de aflevering weer driftig mee.
In de tweede aflevering verstopt Claire haar glas snel in de gootsteen als ze overdag wordt overvallen door haar dochter. Als die er blijk van geeft het gezien te hebben zegt ze: “het is pas de eerste van de dag” en ook daarmee is de kous weer af. Dochter Merel is mordicus tegen snelle suikers voor haar zoon, maar het alcoholgebruik van haar moeder is voor haar geen reden om het gesprek aan te gaan.
Ik weet het, in de eerdere seizoenen werd er ook veel gedronken.
Maar ik ben in die 15 jaar veranderd en de wereld is in die 15 jaar veranderd – toch?
Hier vind ik iets van: dit is echt niet oké
Toen ik 15 jaar geleden naar het laatste seizoen keek, had ik zelf al een flink probleem met alcohol. Dat hield ik angstvallig verborgen, niemand mocht dat weten. Ik schaamde me dat ik mijn alcoholgebruik niet onder controle had en was ervan overtuigd dat niemand zich zo voelde of gedroeg als ik.
Ik streed die strijd in mijn eentje. Ik wilde niets liever dan ‘normaal’ drinken en was me onvoldoende bewust van de echte risico’s van alcohol. Ik had ook werkelijk geen idee van de gigantische impact die alcohol daarna nog op mijn leven zou hebben.
Het zien van een groep mooie, interessante, rijke, succesvolle en grappige vrouwen die altijd een reden hebben om te drinken, deed toen ongetwijfeld (ook al) iets met me.
Want het zien van die beelden bevestigden mij in mijn idee dat vrouwen zoals zij genieten van alcohol.
Het stelde me gerust: als zij op deze manier drinken, dan was mijn gedrag niet gek of afwijkend.
Het legitimeerde mijn eigen alcoholgebruik, want ik wilde van het leven genieten zoals zij.
Ik kon me met hen identificeren: zij voelde als wij…
Wat ik nu weet over de werking van mijn brein: Het beeld van alcohol als vast onderdeel van een leuk, interessant en mooi leven werd op die manier nog dieper in mijn onderbewustzijn geprent.
Wat ik nu weet, wat ik zelf aan den lijve heb meegemaakt, maakt dat ik hier vandaag iets heel anders bij voel: de achteloze manier waarop wijn steeds weer in beeld wordt gebracht, maakt me verdrietig maar zeker ook boos.
Ik weet als geen ander hoeveel schade alcohol kan aanrichten.
Alcohol is niet ‘leuk en gezellig,’ althans niet als het in deze mate wordt gedronken en zo’n grote rol speelt in het (sociale) leven van mensen.
Beelden zijn wel degelijk schadelijk
Wat zou Wil zeggen als haar gevraagd zou zijn naar die talloze glazen wijn, de reactie op het gedrag van Claire en de nieuwe rol van de wijnleverancier?
“We scheppen een illusie: in Het Gooi is het áltijd gezellig en daar hoort natuurlijk een wijntje bij….”
Zou het zoiets zijn waarmee ze het drankgebruik rechtvaardigt en goedpraat?
De vraag is haar (voor zover ik weet) niet gesteld, maar zou wel mogen (of misschien zelfs moeten) worden gesteld.
Het is niet af te doen als onschuldig entertainment.
Het is niet oké om op deze achteloze manier de verantwoordelijkheid bij de kijker te leggen. Dat mensen zelf de vertaalslag moeten maken dat het een illusionaire wereld is, waarin we ‘doen alsof’ de zon altijd schijnt en waarin we ‘doen alsof’ gezelligheid en witte wijn hand in hand gaan.
Maar echt: het is niet af te doen als onschuldig entertainment. Er gaan namelijk oneindig veel boodschappen van uit, voor alle mensen die kijken, maar zeker voor mensen die zelf worstelen met alcohol – bewust, maar veel meer nog onbewust:
😧 Dat het normaal is dat je elke dag, overdag en bij elke gelegenheid met een glas wijn in je hand staat
😧 Dat wijn onmisbaar is voor een interessant en fijn leven.
😧 Dat je een loser bent als je geen alcohol drinkt.
😧Dat iemand die behandeld is voor een alcoholverslaving, dit achter zich kan laten en gewoon weer gezellig meedoet met haar vriendinnen.
😧 Dat we niet praten over verslaving en gewoon doen alsof het er niet is.
Wat we zien, wat we krijgen voorgeschoteld via de televisie, heeft wel degelijk impact.
Veel meer impact dan je misschien zou verwachten van een ‘onschuldig niemendalletje’ als Gooische Vrouwen.
De neurowetenschap heeft dit inmiddels onomstotelijk aangetoond: je kunt dergelijke boodschappen misschien op bewust niveau afwijzen, maar op onderbewust niveau doen beelden wel degelijk iets met je.
Niet alleen met mensen die al met alcohol worstelen. Ook met mensen die dat (nog) niet doen. En wat dacht je van wat het doet met alle kinderen die ‘gezellig’ meekijken?
Beelden, verhalen – hoe ‘onschuldig’ ook – hebben een grote impact op wat mensen denken en doen.
Ik kom in opstand
Het beeld dat wordt geschetst klopt niet. Dat heb ik in de afgelopen 15 jaar zelf geleerd, via een hoop pijnlijke en harde lessen.
Vandaag zie ik het keer op keer gebeuren bij de prachtige vrouwen met wie ik werk, die bij mij komen voor hulp omdat ze in de greep van alcohol zijn geraakt.
Ja, wijn is bij hen, net als destijds bij mij, ook begonnen als iets gezelligs. We krijgen die ‘onmisbare gezelligheid – mede door series als Gooische Vrouwen– met de paplepel ingegoten.
Maar voor mij en voor al die vrouwen die ik spreek, heeft wijn het niveau van gezelligheid allang overstegen.
Daarom kom ik in opstand.
Ik kom in opstand tegen de hardnekkige en volstrekt onjuiste beeldvorming over alcohol.
Een beeldvorming die in de eerste afleveringen van seizoen 6 van Gooische Vrouwen, op nauwelijks subtiele wijze en keer op keer, wordt bekrachtigd.
Tot besluit….
Dat de wereld wel degelijk is veranderd in de 15 jaar die zijn verstreken sinds het laatste seizoen wordt wel geïllustreerd door uitspraken die ik deze week ook hoor dat Tippi Wan in de huidige tijd echt niet meer zou kunnen.
Dat als de eerdere afleveringen nu zouden worden opgenomen, Tippi daar geen rol meer in zou hebben, of haar rol totaal anders zou worden neergezet.
De woke-beweging heeft op dat vlak intrede gedaan in het Gooi.
Maar voor wijn gelden anno 2024 blijkbaar nog andere regels…
